Αυτός ο κόμπος στο στομάχι μου ολοένα και σφίγγει. Νιώθω στο στέρνο μου ένα βάρος λες κι είμαι άγκυρα που βουλιάζει στο βυθό. Στην πρώτη ζαλάδα κρατάω το κεφάλι μου. Τα πνευμόνια μου δε δέχονται άλλον αέρα κι η ανάσα μου κόβεται. Ζεσταίνομαι τόσο που νομίζω ότι καίγομαι στον πυρετό. Τα ακροδάχτυλά μου τρέμουν. Έχω στερέψει από ενέργεια. Αναρωτιέμαι τι μου συμβαίνει. Δεν έχω ξαναδεί τον εαυτό μου σε τέτοια κατάσταση. Η πίεση, το άγχος και ο φόβος με κυριεύουν. Νιώθω παγιδευμένη μέσα στην ίδια μου τη ζωή. Αυτά που ένιωθα δε μπορούσα να τα ερμηνεύσω. «Μάλλον παθαίνω κρίση πανικού», σκεφτόμουν. Η συναισθηματική εξάντληση μου είχε χτυπήσει την πόρτα, αλλά δε το είχα συνειδητοποιήσει ακόμη. 

Συναισθηματική εξάντληση ή αλλιώς «burn out»

Γνώριζα τι είναι η συναισθηματική εξάντληση. Είχα διαβάσει στο παρελθόν για τον όρο του «burn out», την συναισθηματική εξουθένωση που προκαλείται από το υπερβολικό και παρατεταμένο στρες.

Στη δική μου περίπτωση λοιπόν, το διαρκές άγχος είχε γίνει η καθημερινότητά μου τους τελευταίες μήνες. Οι υποχρεώσεις μου ήταν πολλές κι οι ευθύνες άρχισαν να μου κάθονται βαριές. Έτρεχα για όλα και για τους πάντες. Το κινητό μου δε σταματούσε να χτυπάει. Ήμουν συνέχεια σε μια εγρήγορση, μην τυχόν κι αφήσω κάποια εκκρεμότητα στον αέρα.

Τα «καμπανάκια» που με προειδοποιούσαν

Πρώτα, εμφανίστηκαν οι ταχυπαλμίες. Ένιωθα την καρδιά μου να κοντεύει να σπάσει. Όχι όμως εκείνο το γλυκό καρδιοχτύπι που νιώθουν οι ερωτευμένοι, αλλά αυτό που σε κρατάει στην τσίτα. Προσπαθούσα να χαλαρώσω, αλλά η καρδιά μου δεν έλεγε να ηρεμήσει με τίποτα. Δεν κατέβαιναν οι παλμοί.

Οι αϋπνίες μου χτύπησαν κόκκινο. Στριφογυρνούσα όλο το βράδυ. Ένιωθα τόση κούραση που παρακαλούσα να έρθει η στιγμή να πέσω στο κρεβάτι και να λιώσω στον ύπνο. Μόλις ξάπλωνα όμως, συνέβαινε το εξής παράδοξο! Όχι μόνο δε με έπαιρνε ο ύπνος, αλλά δε μπορούσα να βολευτώ πουθενά. Το σώμα μου και το μυαλό μου δε μπορούσαν να συντονιστούν και να κλείσουν το διακόπτη. Να κάνουν ένα ολικό shut down για αυτές τις λίγες, αλλά πολύτιμες ώρες του ύπνου. Οι ειδικοί λένε ότι χρειαζόμαστε τουλάχιστον οκτώ ώρες ύπνου. Ο δικός μου οργανισμός όμως παραδινόταν στην αγκαλιά του Μορφέα για λιγότερο από έξι ώρες καθημερινά. Η απόλυτη καταστροφή για έναν άνθρωπο που επιζητά μανιωδώς ξεκούραση.

Σας έχει τύχει ποτέ να σφίγγετε τα δόντια σας χωρίς να το καταλαβαίνετε; Μια ημέρα λίγο πριν από το σχόλασμα παρατήρησα ότι πίσω από τη μάσκα το σαγόνι μου υπέφερε. Προσπαθούσα να το ανοίξω και πονούσα. Παραξενεύτηκα γιατί δεν το είχα πάθει ποτέ. Είχα να νιώσω τέτοιο πόνο στη γνάθο μου από τότε που φορούσα σιδεράκια. Την επόμενη ημέρα όσο δούλευα αντιλήφθηκα ότι έσφιγγα δόντια μου. Το έκανα ασυναίσθητα. Ευτυχώς που φορούσα τη μάσκα την ώρα που ανοιγόκλεινα στο στόμα μου σε μια προσπάθεια να ξεμπλοκάρω τη γνάθο μου.

Ένιωθα τρομερή ένταση. Η υπομονή μου είχε εξαντληθεί για τα καλά. Ένιωθα να φουντώνω με το παραμικρό πρόβλημα που προέκυπτε είτε μικρό, είτε μεγάλο. Οτιδήποτε κι αν συνέβαινε στα δικά μου μάτια φάνταζε ένα πελώριο βουνό. Ήξερα ότι μπορώ να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις όλων. Γνώριζα τις δυνατότητές μου. Είχα εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μου. Οι δικοί μου άνθρωποι ήταν πάντα στο πλευρό μου για να με βοηθήσουν. Ταυτόχρονα όμως, ένιωθα να πνίγομαι. 

Η διαχείριση του άγχους δεν είναι τόσο απλή διαδικασία. Όταν το στρες που βιώνεις αρχίζει να εξωτερικεύεται και να σωματοποιείται, το θέαμα μπορεί πολύ εύκολα να σε τρομάξει. Βλέπεις τον εαυτό σου στην πιο αδύναμη εκδοχή του. Αισθάνεσαι ανίκανος. Χάνεις τον έλεγχο. Παγιδεύεσαι και δε βρίσκεις τρόπους διαφυγής. 

Οι πηγές του κακού

Οι παράγοντες που προκαλούν την συναισθηματική εξάντληση ποικίλουν. Στη δική μου περίπτωση ήταν ένα συνονθύλευμα πραγμάτων που οδήγησε στις διαρκείς «εκρήξεις» μου.

Ο οικογενειακός παράγοντας

Η ζωή είναι τόσο απρόβλεπτη που δε ξέρεις τι σου ξημερώνει. Οι οικογενειακές ευθύνες αλλάζουν, όταν η σύσταση της ίδιας της οικογένειας αλλάζει. Μια απώλεια στο στενό οικογενειακό περιβάλλον δε ξεπερνιέται από τη μια μέρα στην άλλη. «Έγινε η απώλεια, συνήθειά μας» τραγουδούσαν τα Διάφανα Κρίνα κάποτε κι είναι μεγάλη αλήθεια. Υπάρχουν μέρες που το διαχειρίζομαι ικανοποιητικά και ψύχραιμα. Όμως, κανείς δε ξέρει πότε θα σου τα «σκάσει». Μια φωτογραφία, ένα τραγούδι, μια ανάμνηση αρκούν και με το παραπάνω για να σου προκαλέσουν εκείνο το ξέσπασμα που μοιάζει με ηφαίστειο σε κατάσταση ηρεμίας. Ξέρεις ότι είναι ενεργό, αλλά δε γνωρίζεις πότε θα εκραγεί. 

Ο επαγγελματικός παράγοντας

Η δουλειά μου γινόταν ολοένα και πιο εξαντλητική. Οι αρμοδιότητες που είχα μπορεί να μου αναλογούσαν, αλλά όχι με τις κατάλληλες συνθήκες. Σε ένα εργασιακό περιβάλλον, σίγουρα πρέπει να φερόμαστε ως σωστοί επαγγελματίες, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάτε ούτε εσείς, ούτε οι γύρω σας ότι είστε άνθρωποι. Αν ήμασταν ρομπότ, θα το γνωρίζαμε ήδη, άρα γιατί πρέπει να συμπεριφερόμαστε σα να είμαστε ένα; Όσο ο άνθρωπος αποτελεί το εργατικό δυναμικό, πρέπει να τον σέβονται. 

Ο οικονομικός παράγοντας

Ποτέ δε μπαίνει φρένο στα έξοδα. Τρέχουν και δε σταματούν. Τα πάγια έξοδα είναι καλώς κακώς μέσα στο πρόγραμμα. Το πρόβλημα εντοπίζεται όταν προκύπτουν απρόσμενα χρέη και οικονομικές υποχρεώσεις που οφείλεις να καλύψεις χωρίς δεύτερη σκέψη και επιλογή. 

Ο συναισθηματικός/ ερωτικός παράγοντας

Μια ερωτική απογοήτευση, ένας χωρισμός σίγουρα επιβάρυναν την όλη κατάσταση. Ο άνθρωπος που μπορεί να θεωρούσες στήριγμα και νόμιζες ότι θα έχεις δίπλα σου σε κάθε αναποδιά ανήκει πια στο παρελθόν. Μια γλυκόπικρη ανάμνηση. Αν σου ράγισε την καρδούλα, καλείσαι να βρεις το κουράγιο, να μαζέψεις ένα προς ένα τα κομμάτια της και να τη συναρμολογήσεις ξανά από την αρχή. Δύσκολη φάση, ε; Το ξέρω!

Πηγή: Κουμπάκι

Πώς αντιμετώπισα τη συναισθηματική εξάντληση;

Δεν είναι εύκολο, αλλά όχι κι ακατόρθωτο. Προετοίμασα τον εαυτό μου όσο καλύτερα μπορούσα για τις ριζικές αλλαγές που με περίμεναν στη γωνία, αλλά και για απλές καθημερινές πρακτικές που θα μπορούσαν να αποδειχθούν βοηθητικές. 

• Αφιέρωσα χρόνο στην οικογένειά μου. Είχα καταλήξει να μένω μαζί τον αδερφό μου και να μη βλεπόμαστε στο ίδιο μας το σπίτι.
• Ταξίδεψα μετά από έναν ολόκληρο και δύσκολο χρόνο σε απίστευτα μέρη.
• Πέρασα ποιοτικό και ανέμελο χρόνο με τους φίλους μου. 
• Πήρα το ρίσκο να δοκιμάσω τον εαυτό μου σε ένα νέο εργασιακό περιβάλλον.
• Απομάκρυνα τοξικούς ανθρώπους από τη ζωή μου. 
• Είδα φίλους και γνωστούς που είχα πολύ καιρό να συναντήσω.
• Θέρισα τις συναυλίες που τόσο πολύ αγαπώ.
• Πήρα απόσταση απ’ όλους και απ’ όλα για να καταλάβω ποια είμαι και τι πραγματικά θέλω.

Διαβάστε επίσης: Οι όμορφοι άνθρωποι είναι αυτό που έχουμε ανάγκη

Φιλική συμβουλή: Αν περνάς μια παρόμοια κατάσταση με αυτή που βίωσα εγώ, κάνε ένα βήμα πίσω, πάρε μια βαθιά ανάσα και να δες που βρίσκεσαι. Αν ο τρόπος που ζεις δε σε κάνει ευτυχισμένο/η, τότε μη φοβάσαι τόλμησε να κάνεις κάτι που θα τα φέρει όλα τούμπα για να μπορέσεις να φτιάξεις ξανά από την αρχή όπως εσύ θέλεις, κι όχι στα μέτρα και τα σταθμά των άλλων. Μίλησε στους δικούς σου ανθρώπους, εμένα με βοήθησε πραγματικά. 

Και σε περίπτωση που δε στο είπε κανένας σήμερα, νιώθω την ανάγκη να σου πω ότι είσαι ένα φανταστικό πλάσμα που αξίζει κάθε καλό! 

Πηγή Εξωφύλλου: Unsplash/ Becca Tapert

Ακολούθησε το Cosmogony στο Instagram